เหตุปัจจัย

 คำสอนเรื่องอนัตตาชี้ให้เห็นว่า สิ่งทั้งหลายเป็นไปตามเหตุตามปัจจัย ไม่เป็นไปตามความอยากของเรา เช่น เรายืนอยู่กลางแจ้งไม่อยากรู้สึกร้อนก็ต้องร้อนอยู่ดี ไม่อยากให้เหงื่อออก มันก็ออกอยู่ดี เป็นไปตามธรรมชาติของกาย ไม่ใช่ตามคำสั่งหรือความต้องการของเรา  วางแว่นไว้ตรงไหน ไม่จำไว้ ต่อมาก็จำไม่ได้ บังคับตัวเองให้จำได้ก็ไม่ได้ผล เพราะสิ่งทั้งหลายไม่ได้อยู่ใต้การบังคับบัญชาของเรา หากเป็นไปตามเหตุตามปัจจัยของมัน  ผู้ไม่อยากโกรธใคร แต่ไม่เคยฝึกจิตให้รู้จักทางออกจากความโกรธ คือไม่เคยสร้างเหตุปัจจัยแห่งความไม่โกรธ ไม่ได้สิ่งที่อยากได้เมื่อไหร่ ก็คงอดโกรธไม่ได้

สิ่งทั้งหลายเปลี่ยนแปลง (อนิจจัง) ตามเหตุตามปัจจัย (อนัตตา) จึงไม่สามารถให้ความสุขที่แท้จริงแก่เราได้ (ทุกขัง)  ลักษณะสามัญของสิ่งทั้งหลายสามข้ออยู่ด้วยกันอย่างนี้

พระอาจารย์ชยสาโร

*****

Cr.https://www.facebook.com/photo.php?fbid=718954180259169&set=a.410133041141286&type=3&mibextid=Nif5oz