ศาลปู่ขนมต้ม ตั้งอยู่ที่หน้าโรงเรียนวัดจุฬามณี บางบาล อยุธยา
ห่างจากทุ่งมะขามหย่อง ประมาณ ๖ กม.ตามเส้นทางหลวงหมายเลข ๓๔๗ ขึ้นทางเหนือแล้วเลี้ยวเข้าทางหลวงหมายเลข ๓๐๙ ไปทางอ.ป่าไมก ก็จะถึงทางแยกทางซ้ายมือเข้าวัดจุฬามณี ต.บ้านกุ่ม อ.บางบาล จ.พระนครศรีอยุธยา ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณนี้เป็นที่ตั้งของชุมชน"บ้านกุ่ม"บ้านเกิดของนายขนมต้ม สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี
ตามประวัติที่เล่าต่อกันมามีว่า นายขนมต้ม เกิดเมื่อ พ.ศ.๒๒๙๓ ในสมัยพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ แห่งกรุงศรีอยุธยา ที่บ้านกุ่ม มีพี่สาวคนหนี่งชื่อ เอื้อย นายขนมต้มต้องมาอยู่วัดปีกกาหรือวัดจุฬามณี ตั้งแต่อายุ ๑๐ ขวบ เนื่องจากพ่อ แม่ และพี่สาวถูกพม่าฆ่าตายหมด เริ่มฝึกชกมวยมาตั้งแต่เป็นหนุ่ม พอเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง พ.ศ.๒๓๑๐ ก็ถูกพม่ากวาดต้อนไปพม่า
รูปปั้นนายขนมต้มภายในศาล
ในพงศาวดารมีข้อความตอนหนึ่งว่า..."เมื่อพระเจ้ามังระโปรดให้ปฏิสังขรณ์และก่อเสริมพระเจดีย์ชเวดากองในเมืองย่างกุ้งเป็นการใหญ่นั้น ครั้นงานสำเร็จลงในปี พ.ศ.2317 พอถึงวันฤกษ์งามยามดี คือวันที่ 17 มีนาคม จึงโปรดให้ทำพิธียกฉัตรใหญ่ขึ้นไว้บนยอดเป็นปฐมฤกษ์ แล้วได้ทรงเปิดงานมหกรรมฉลองอย่างมโหฬาร ขุนนางพม่ากราบทูลว่า "นักมวยไทยมีฝีมือดียิ่งนัก" พระเจ้ามังระจึงตรัสสั่งให้เอาตัวนายขนมต้ม นักมวยดีมีฝีมือตั้งแต่ครั้งกรุงเก่ามาถวาย พระเจ้ามังระได้ให้จัดมวยพม่าเข้ามาเปรียบ
กับนายขนมต้ม โดยจัดให้ชกต่อหน้าพระที่นั่ง ปรากฏว่านายขนมต้มชกพม่าไม่ทันถึงยกก็แพ้ถึงเก้าคนสิบคนก็สู้ไม่ได้ พระเจ้ามังระทอดพระเนตรยกพระหัตถ์ตบพระอุระ
ตรัสสรรเสริญนายขนมต้มว่า “คนไทยนี้มีพิษสงรอบตัว แม้มือเปล่ายังเอาชนะคนได้ถึงเก้าคนสิบคน นี่หากว่ามีเจ้านายดี มีความสามัคคีกัน ไม่ขัดขากันเอง และไม่เห็นแก่
ความสุขส่วนตัว และโคตรตระกูลแล้ว ไฉนเลยกรุงศรีอยุธยาจะเสียทีแก่ข้าศึก ดั่งที่เห็นอยู่ทุกวันนี้.."
อนุสาวรีย์นายขนมต้มที่สร้างขึ้นใหม่ใกล้ๆ กับศาลเดิม ที่หน้าโรงเรียนวัดจุฬามณี
(คลิกบนภาพเพื่อดูภาพขยายใหญ่ขึ้น)
แม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณหน้าวัดจุฬามณี
ลูกหลานนายขนมต้ม"สายเลือดนักสู้"แห่งบ้านกุ่ม บางบาล ปัจจุบันยังถือเป็นชุมชน"นักสู้แห่งสายน้ำ"หากเอ่ยชื่อเรือยาว "เรือศรีอยุธยา" และ"เรือศรีสุริโยทัย" เป็นที่รู้จักของสนามแข่งเรือยาวทุกภาคของประเทศไทย เรือยาวทั้งสองลำเป็นของวัดจุฬามณี ชุมชนถิ่นกำเนิดของนายขนมต้น
หากท่านมีโอกาศไปอยุธยาอย่าลืมแวะไปเยี่ยมบ้านเกิดนายขนมต้มนะครับ..ถ้าจะเข้าไปไหว้พระทำบุญ ที่วัดจุฬามณีด้วย ก็จะเป็นสิริมงคลเป็นอย่างยิ่ง...ขอบคุณที่เข้ามาอ่านครับ...
.................................
หากยังพอมีเวลาก็ขอแนะนำไปไหว้ ศาลเจ้าแม่ช่อมะขาม "คู่ใจ" นายขนมต้ม ที่อ.ป่าโมก อ่างทองด้วยนะครับ ศาลเจ้าแม่ช่อมะขาม อยู่ที่วัดป่าโมกวรวิหาร ครับ
ขอบคุณมากครับ