สัมมาวาจา

ว่าด้วยฐานคำพูดของคน ๘ ฐาน
--------
คนเราเมื่อจะพูดจะกล่าวคำใดออกมาจากปาก
ย่อมออกมาจากฐานใจ ฐานใด ฐานหนึ่ง

แบ่งเป็น ๒ ชุด
ฐานอกุศลชุดหนึ่ง
ฐานกุศลชุดหนึ่ง

ฐานอกุศล คือ
ฐานที่ไม่บริสุทธิ์ เป็นบาปเป็นกรรม มี ๔ ฐาน คือ

๑.ฐานราคะ กล่าวด้วยจิตเสน่หา มีความใคร่เจือปน
๒.ฐานโลภะ กล่าวด้วยจิตปรารถนา ต้องการเพื่อได้ของเขา
๓.ฐานโทสะ กล่าวด้วยจิตโกรธ ไม่พอใจ เคียดแค้น ชิงชัง
๔.ฐานโมหะ กล่าวด้วยจิตหลง ขาดสติ บ่นเพ้อคร่ำครวญ

ฐานกุศล คือ
ฐานบริสุทธิ์ เป็นบุญเป็นกุศล มี ๔ ฐานเช่นเดียวกัน คือ
๑.ฐานเมตตา กล่าวด้วยจิตรักเมตตาปรารถนาดีอันบริสุทธิ์
๒.ฐานกรุณา กล่าวด้วยจิตคิดสงสารอยากให้พ้นทุกข์ พ้นกรรม
๓.ฐานมุทิตา กล่าวด้วยจิตที่รับรู้ ร่วมอนุโมทนา ดีใจ เต็มใจ ปลื้มใจ
๔.ฐานอุเบกขา กล่าวด้วยจิตที่ประกอบแล้วด้วยปัญญา เพื่อให้สติ
ให้ปัญญา ฯ

หมายเหตุ.-
การขีด การเขียนก็เกิดจากฐานใดฐานหนึ่งใน ๘ ฐานนี้เช่นกันฯ

วัดพระมหาชนก บ้านพลังเพียร
7.13.2017