ศีล สมาธิ ปัญญา มีสองฝ่าย

     ศีล สมาธิ ปัญญา นี้มีทั้งฝ่ายโลกียะและโลกุตตระ

    โลกียศีล คือ ศีล ๕ ศีล ๘ ศีล ๑๐ ศีล ๒๒๗ เป็นศีลที่ทำให้ผู้ปฏิบัติเป็นคนดีมีศีลธรรม รู้จักผิดชอบชั่วดีบาปบุญคุณโทษ ประโยชน์มิใช่ประโยชน์ เพื่อให้อยู่ร่วมกันในสังคมด้วยความร่มเย็นเป็นสุข

แต่โลกุตตระศีล เป็นศีลในทางปฏิบัติ เป็นศีลในองค์มรรค ดังคำสรุปที่ว่า สีเลนสุคติงยันติ สีเลนโภคสัมปทา  ศีล ๒ ตัวนี้เป็นโลกียศีล คือไปเกิดดีได้ก็เพราะศีล จะมีโภคะได้ก็เพราะศีล แต่สีเลนนิพุติงยันติ ตัวนี้เป็นโลกุตตระศีล คือจะไปนิพพานได้ก็เพราะศีล

      ดังนั้น ศีลฝ่ายโลกียะ กับศีลฝ่ายโลกุตตระ จึงมีการปฏิบัติที่ต่างกัน และมีผลต่างกัน

     โลกียสมาธิ เป็นสมาธิที่หวังความสงบในทางโลก ด้วยการปฏิบัติสมถกรรมฐาน โดยมุ่งเอาฌาน เพื่อให้ได้โลกียอภิญญา อันมีพรหมภูมิเป็นที่สุด

      แต่โลกุตตรสมาธิ เป็นสมาธิที่หวังความสงบที่เหนือโลก พ้นจากโลก อันมีพระนิพพานเป็นที่สุด

      โลกียปัญญา แม้จะมีปัญญาสร้างสรรความเจริญทางด้านวัตถุสักเพียงไดก็ตาม ก็เป็นเพียง สุตมยปัญญา และจินตมยปัญญา เป็นปัญญาของผู้อื่นที่ลอกเลียนตาม ๆ กันมา  เป็นปัญญาเพื่อหาเลี้ยงปากเลี้ยงท้องเท่านั้น

       แต่โลกุตตรปัญญา เป็นปัญญาของตนเองที่เกิดขึ้นมาจากการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน เรียกว่า ภาวนามยปัญญา ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่า

        โลกียปัญญา เป็นปัญญาที่เอาชีวิตรอด

         แต่โลกุตตรปัญญา เป็นปัญญาที่เอาจิตรอด

   

   There are two levels of morality,concentration,and wisdom:the mundane and the transcendental.

    Mundane morality exists in the five precepts and the eight precepts for lay-people,the ten precepts for nuns and novices,and the two hundred and twenty-seven precepts for monks.These precepts keep those who observe them moral ,knowing what is right and what is wrong,so that they live peacefully and happily together.

     Transcendental precepts are the ones practiced for enlightenment.In the ritual wherein monks give people precepts according to their request ,each monk always chants in pali after people have received and precepts; good birth is caused by observing precepts,wealth comes from observing precepts,attainment of nibbana is the result of observing precepts.The first two results are from mundane morality,but the last one is from transcendental or supramundane precepts.The two kinds of moralilty are practiced in different ways and render different results.

     Likewise,mundane concentration aims to gain mundane peace though tranquillity meditation.The further goal is serenity which will result in super normal knowledge and power.The supreme result is to be born in the Brahma sphere which is more devine than heaven.

      Transcendental concentration, on the other hand,aims at absolute peace which is beyond the world and rebirth.The final goal of trancendental concentration is nibbana. 

      However much material progress come from Mundane wisdom,it is only  wisdom from learning and reason.It is only wisdom for survival.

     transcendental wisdom,however is truely one's own wisdom as a result of insight meditation.It is the wisdom from one's insight.Thus it can be said that

    mundane wisdom is for survival,

    but transcendental wisdom is for the mind's salvation.

********

(จากหนังสือ ทางสายเอก (ฉบับสมบูรณ์) พระราชพรหมาจารย์(พระอาจารย์ทอง สิริมงฺคโล)เจ้าอาวาสวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่)

******

สว่างตาด้วยแสงไฟ(คลิก)