ใครคือคนดี มีประโยชน์ ฉลาด และเป็นธรรม...
ถาม ใครคือคนดี มีประโยชน์ ฉลาด และเป็นธรรม
ตอบ บุคคลที่ได้ชื่อว่าเป็นคนดี ก็ต้องเป็นบุคคลที่ ทำแต่สิ่งดี ๆ บ่อย ๆ มาก ๆ อย่างต่อเนื่อง จนเป็นปกติ จนกลายเป็นอุปนิสัย
ถาม อะไร คือ สิ่งที่ดีมีประโยชน์ ฉลาด และเป็นธรรม
ตอบ ๑.สิ่งที่ดี(บาลีว่า สาธุ) นั้น นอกจากจะได้ชื่อว่าเป็นสิ่งที่ดีแล้ว ยังได้ชื่ออื่น ๆ อีก ๑๐ ชื่อคือ
๒.เป็นสิ่งที่ประเสริฐ (อริยะ)
๓.สิ่งที่ฉลาด(กุศล) ๔. สิ่งที่มีประโยชน์
๕.สิ่งที่เป็นธรรม ๖.สิ่งที่ไม่มีอาสวะหมักหมม
๗.สิ่งที่ไม่มีโทษ ๘.สิ่งที่ไม่ทำให้เดือดร้อน
๙.ไม่เป็นไปเพื่อสะสมกิเลส ทำให้บรรลุนิพาน
๑๐.มีสุขเป็นกำไร ๑๑.มีสุขเป็นผลวิบาก
สิ่งที่ดี ๆ เลิศ ๆ ทั้ง ๑๑ ข้อนี้ คือ อะไรบ้าง โปรดติดตามคำตอบที่มีในพระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๔ สาธุวรรค อังคุตรนิกาย ทสก เอกาทสกนิบาต ข้อที่ ๑๗๘ เป็นต้นไป...ขอเขียนสรุปประเด็นสำคัญ คือ
* สิ่งที่ดี สิ่งที่ประเสริฐ...สิ่งที่..ฯลฯ ได้แก่
๑.เจตนางดเว้นจาก การฆ่าสัตว์
๒.เจตนางดเว้นจาก การถือเอาสิ่งของ ที่เจ้าของไม่ได้ให้แล้ว
๓.เจตนางดเว้นจาก การประพฤติผิดในกามทั้งหลาย แย่งของรัก ของหวงผู้อื่น
๔.เจตนางดเว้นจาก การพูดไม่จริง
๕.เจตนางดเว้นจาก การพูดส่อเสียดยุยงให้แตกแยก
๖.เจตนางดเว้นจาก การพูดหยาบคายด้วยจิตโกรธ
๗.เจตนางดเว้นจาก การพูดเพ้อเจ้อไม่มีหลักฐาน ไม่ถูกเวลา
๘.ไม่มีอภิชฌาความโลภเพ่งเล็งอยากได้ของผู้อื่นมาเป็นของตน
๙.ไม่มีความพยาบาท ปองร้าย
๑๐.สัมมาทิฏฐิ มีความเห็นถูกต้องชอบธรรม
ที่น่าสนใจมาก ๆ ๆ ๆ คือในเล่มนี้พระพุทธเจ้าทรงแสดงเรื่องสิ่งที่ดี ๆ เลิศ ๆ นี้ไว้อีกหมวดหนึ่งใน สาธุวรรค ข้อ ๑๓๔ เป็นต้นไปดังนี้...
* สิ่งที่ดี สิ่งที่ประเสริฐ..สิ่งที่..ฯลฯ ได้แก่
๑.สัมมาทิฏิฐิ ความเห็น ถูกต้องชอบธรรม
๒.สัมมาสังกัปปะ ความคิด ถูกต้องชอบธรรม
๓.สัมมาวาจา การพูดจา ถูกต้องชอบธรรม
๔.สัมมากัมมันตะ การกระทำทางกายถูกต้องชอบธรรม
๕.สัมมาอาชีวะ การเลี้ยงชีวิต ถูกต้องชอบธรรม
๖.สัมมาวายะมะ ความพากเพียร ถูกต้องชอบธรรม
๗.สัมมาสติ ความระลึกรู้ ถูกต้องชอบธรรม
๘.สัมมาสมาธิ ความตั้งใจมั่น ถูกต้องชอบธรรม
๙.สัมมาญาณ ความรู้ ถูกต้องชอบธรรม
๑๐.สัมมาวิมุติ ความหลุดพ้น ถูกต้องชอบธรรม
นอกจากนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าแสดงไว้ใน ปุคคลวรรค ที่ ๑ ข้อที่ ๑๕๕ ว่า...
บุคคลผู้มีสิ่งที่ถูกต้องชอบธรรมทั้ง ๑๐ ประการข้างต้นนี้ ถือว่า เป็นบุคคลที่ควรเสพ ควรคบ ควรนั่งใกล้ ควรบูชา ควรสรรเสริญ ควรเคารพ ควรยำเกรง เขาย่อมเป็นผู้บริสุทธิ์ เป็นผู้สามารถครอบงำ ความเย่อหยิ่ง ถือตัวได้ และเป็นผู้เจริญด้วยปัญญา
ส่วนบุคคลใด ทำสิ่งที่ตรงกันข้าม กับ ๑๐ ประการข้างต้น นั้น... เขาก็เป็นบุคคลที่เรา...ไม่ควรเสพ ไม่ควรคบ ไม่ควรนั่งใกล้ ไม่ควรบูชา ไม่ควรสรรเสริญ ไม่ควรเคารพ ไม่ควรยำเกรง เขาย่อมเป็นผู้ไม่บริสุทธิ์ เขาไม่สามารถครอบงำความเย่อหยิ่งถือตัวได้ และเป็นผู้ไม่เจริญด้วยปัญญา
*************
(จากหนังสือ เทคนิคเพิ่มสุข โดย ภิกษุณี รุ้งเดือน นันทญาณี อารามภิกษุณี นิโรธาราม จอมทอง เชียงใหม่)
************************
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น