พุทธคุณ(๓)

..อรหํ ว่าผู้หักกำแห่งสังสารจักร สังสาระ หรือสงสารแปลว่าท่องเที่ยวไป จักร ก็คือ จักกะ หรือ จักกระ ที่แปลว่าล้อ  ล้อแห่งเกวียน ล้อแห่งรถ ก็เรียกว่าจักร คือจักกระ หรือจักกะ สังสาระจักรก็คือล้อแห่งการท่องเที่ยวไป หรือว่าล้อที่เป็นเครื่องท่องเที่ยวไป คือล้อที่หมุนนำให้ท่องเที่ยวไป และกำของสังสาระจักร ก็คือกำของล้อแห่งการท่องเที่ยวไปดังกล่าว  อันล้อนั้นพระอาจารย์ได้แสดงไว้ว่าย่อมมีดุม มีกำ มีกง นำเข้ามาเทียบกับธรรมะที่ตรัสแสดงในปฏิจจสมุปบาทคือธรรมะที่อาศัยกันบังเกิดขึ้น ท่านเทียบไว้ว่า ดุมก็เปรียบเหมือนอย่างอวิชชา กง ก็เปรียบเหมือนชรามรณะ ดุมคืออวิชชาเป็นต้น กงคือชรามรณะ ซึ่งหมายรวมถึงโสกะปริเทวะเป็นต้นด้วย ก็เป็นเหมือนกงเป็นปลาย ส่วนกำก็เหมือนอย่างปัจจยาการที่เหลือทั้งหมด ระหว่างอวิชชาและชรามรณะ พร้อมทั้งโสกะปริเทวะเป็นต้น...(สมเด็จพระญาณสังวร)